Türkiye'de Bilişim Teknolojileri Sektörünün Başlangıcı

Türkiye'deki ilk bilgisayarlar

BT Sektörünün gelişiminde en başından itibaren olayın içinde yer alan Prof. Dr. Aydın KÖKSAL ülkemize gelen ilk bilgisayarın nasıl geldiğini Bilişim Devriminde Türkiye kitabının 3. bölümünde "1960 da ABD bir IBM 650 bilgisayar sistemini karayollarının tasarımında kullanılmak üzere Türkiye Cumhuriyeti'ne bağışlamıştı" sözleriyle anlatır. Bundan sonraki bilgisayarlar ise kiralama yoluyla getirilmiştir.Ancak ilk etapta getirilen bilgisayların maliyetleri faydalarının getirilerinden daha fazla olmuştur.

Devlet Planlama Teşkilatı 1968 Yılı Raporu;

• Sistem çözümleme ve personel eğitimi yapılmadan bilgisayar sistemleri kurulmaktadır.
• Bilgisayar sistemi seçiminde, satıcı firma insiyatifi elinde tutmakta, satın alma / kiralama karşılaştıları bile yapmadan sistemi kendileri seçmekte; eğitim çalışmalarına da kısa sürede son vermektedir.
• Kuruluşlar ellerindeki bilgisayar gücünü verimli biçimde kullanamamaktadır, aralarında iş birliği yoktur.
•  Sistemler satın alınmış olduğundan, teknik bilgi yetersizliğinden yavaş ve yeteneksiz makinelerin kullanımı sürmektedir.
• 1960’ta karayollarına bağış olarak gelen IBM 650 sisteminden ve İTÜ’nün 1962’de kiraladığı küçük IBM 620 sisteminden sonra, 1968 yılına değin Türkiye’nin toplam bilgisayar yatırımı her yıl %100 dolaylarında artmış ve 1967’de toplam 19 elektronik bilgisayar için yıllık kira 114.000 doları bulmuştur. Genellikle küçük bu 29 sistem için 1960’tan 1967 sonuna değin biriken toplam donanım harcaması 2.232.000 doları bulmuştur.(OLGAÇ C., Ekim 1968, s.3-4,)

 1971'de Türkiye'nin bilgi işlem olanaklarının belirlenmesi için TÜBİTAK'da ODTÜ Elektronik Hesap Merkezi Müdür Dr. Şafak Z. UZSOY önderliğinde bir proje tanımlanmıştır. Projenin sonuçları 1975 yılında  yayınlamıştır, işte Türkiye'nin bilgi işlem gücü ve durumu.

 1971 yılında Birleşmiş Milletler "Kalkınmada Bilgisayar Teknik Bilimi" bir rapor yayınlamış ve bu raporda bilgisayar kullanımındaki dört beceriyi belirlemiştir "İlkel, Temel, İşletim ve İleri" aynı yıl Türkiye Bilişim Derneği kurulmuştur. Kurucu üye Prof. Dr. Aydın KÖKSAL kitabında Türkiyenin durumunu şöyle özetlemiştir;
“1967’de bırakın ileri ya da verimli işletim düzeyini temel düzeyin de gerisinde, ilkel düzeyde bulunduğunu gözlemlediğimiz Türkiye’yi, 1971’de iyi kötü temel düzeye çıkabilmiş olarak değerlendirdik”.


Merak edenler için işte IBM 650;

Bilişim Teknolojileri Sektörünün gelişimi ile ilgili yazılarımız devam edecektir.

Yararlanılan Kaynaklar : Mehmet Çağlar ÇİNAR, MOBİL TEKNOLOJİLERİN SOSYAL YARDIM ALANINDA KULLANIMI


Yazar : abidin burak şahin